Każdy, niezależnie od wieku, płci i miejsca zamieszkania ma takie same zadania do wykonania. O czym mowa? O zadaniach rozwojowych, które przypisane są do określonego etapu życia i rozwoju. Opierając się na teorii Havighursta opowiem o zadaniach rozwojowych od niemowlęctwa do adolescencji.
I choć koncepcja, do której chciałabym się dzisiaj odnieść nie jest uniwersalna, ponieważ dotyczy warunków społeczno-kulturowych w Stanach Zjednoczonych, to jest na tyle dobrze rozbudowana, że stanowi dobre źródło odniesienia i refleksji nad rozwojem człowieka.
ZADANIA ROZWOJOWE
Z teorii idei Havighursta wynika, że każdy z nas dorastając i wchodząc w kolejny okres życia, ma do wykonania określoną ilość zadań charakterystyczną dla danego okresu. Pozytywne „rozstrzygnięcie” zadania wywiera pozytywny wpływ na samopoczucie, a także na zadowolenie z jakości życia. Zrealizowanie określonych zadań dla danego wieku lub okresu życia istotnie wpływa na pojawianie się kolejnych zadań w późniejszym okresie. Niestety zadania kończące się niepowodzeniem wpływają na pogorszenie się nastroju i pojawienie się trudności w realizacji kolejnych zadań. U źródeł istnienia wszystkich zadań rozwojowych znajdują się trzy podstawowe czynniki: dojrzewanie somatyczne, warunki kulturowe oraz indywidualne wartości.
O ile w życiu każdego z nas wystąpi aż siedem okresów życia, to dziś chciałabym skoncentrować się tylko i wyłączenie na czasie pomiędzy niemowlęctwem, a adolescencją.
Zadania rozwojowe dziecka w okresie pomiędzy niemowlęctwem, a wczesnym dzieciństwem (0 – 5/6 lat)?
• Opanować umiejętność chodzenia.
• Nauczyć się przyjmować pokarm.
• Zdobyć umiejętność mówienia.
• Sprawować kontrolę nad wydalaniem.
• Nauczyć się różnic płci i skromności seksualnej.
• Opanować umiejętność tworzenia pojęć oraz korzystania z mowy w celu opisania rzeczywistości społecznej i fizycznej.
• Nabywanie gotowości do nauki czytania.
Jakie zadania rozwojowe dziecka w okresie średniego dzieciństwa (5/6 – 12-13 lat)
• Nauczenie się sprawności fizycznej podczas codziennej zabawy.
• Zdobycie odpowiednich postaw.
• Nawiązywanie relacji i spędzanie czasu z rówieśnikami.
• Nabywanie właściwych ról męskich i kobiecych.
• Rozwijanie umiejętności czytania, pisania oraz liczenia.
• Osiąganie niezależności osobistej.
• Rozszerzanie używania pojęć potocznych.
• Rozwijanie świadomości, moralność oraz wartości.
Zadania rozwojowe nastolatka (12/13 – 18)
• Osiągnięcie bardziej dojrzałej więzi z rówieśnikami.
• Ukształtowanie się męskiej lub kobiecej roli.
• Akceptacja swojego wyglądu.
• Osiągnięcie niezależności uczuciowej od rodziców.
• Przygotowanie do małżeństwa i życia w rodzinie.
• Rozwijanie ideologii.
• Dążenie do zachowania odpowiedzialnego społecznie.
• Przygotowanie do niezależności ekonomicznej.
oncepcja Huvinghursta obejmuje także trzy pozostałe okresy rozwojowe: wczesną dorosłość, wiek średni oraz późną dojrzałość. Jednak dziś poprzestanę na okresie od niemowlęctwa do adolescencji. Jak widać przedstawiona teoria jest dość obszerna i porusza zagadnienia, które związane są bezpośrednio z oczekiwaniami w danym momencie rozwojowym.
A Twoje dziecko, na którym etapie się teraz znajduje?